Islamitische uitvaart
Het Islamitische geloof wordt door veel verschillende volken over de hele wereld aangehangen. Veel moslimrituelen bij overlijden en begraven komen overeen, maar er zijn per land of stroming ook grote verschillen.
Grafrust
Moslims liggen begraven richting Mekka en de eeuwige grafrust is een van de belangrijkste tradities binnen het Islamitische geloof. Dit laatste punt zorgt ervoor dat veel Moslims van de oude generatie liever in hun geboorteland worden begraven. Ze zijn bang dat een graf uiteindelijk toch wordt geruimd, maar het is in Nederland zo geregeld dat wie ongemoeid wil worden gelaten, daarvoor wel de mogelijkheden heeft. Hier moet uiteraard wel voor worden betaald.
Er zijn in Nederland 40 begraafplaatsen met speciale gedeelten voor Islamitische graven. Met nog eens tientallen andere begraafplaatsen verspreid over het hele land, wordt overlegd om een apart deel voor Moslims aan te leggen.
Rituele wassing
Wassen en verzorgen van het lichaam is belangrijk.
Volgens de Koran is al het gestorvene namelijk onrein. Ritueel wassen gebeurt meestal in een uitvaartcentrum dat daarvoor een speciale ruimte heeft, maar het gebeurt ook wel in de moskee. Het lichaam van de dode wordt driemaal gewassen door (Moslim) familieleden en vrienden. Een man wordt door mannen gewassen en een vrouw door vrouwen. Alleen bij echtelieden mag de man de vrouw wassen en omgekeerd. Kinderen tot zeven jaar mogen door zowel mannen als vrouwen worden gewassen.
Als het lichaam na drie keer wassen nog niet rein genoeg is, gaan de wassingen door. Het aantal wasbeurten moet echter altijd oneven zijn. Het wassen is een geurige aangelegenheid met veel zeep en reukwater. Daarbij geldt wel dat het parfum absoluut geen alcohol mag bevatten.
Na de wassing wordt de overledene in doeken, een zogenaamde kafan (dodenkleed), gewikkeld. De doeken zijn eventueel besprenkeld met wat musk want ‘hier houden engelen van’. De doeken zijn wit en de stof mag niet duur zijn en ook geen stiksel of versierselen bevatten. De kafan wordt aan de boven- en onderkant met een knoop dichtgemaakt. Na het wassen wordt het lichaam naar de moskee overgebracht waar de voorganger staand voor het opgebaarde lichaam het Djanazah gebed uitspreekt. Hij eindigt met een vredesgroet: ‘Vrede zij met u en de Barmhartigheid en de Genade van God’.
Net als bij het Joodse geloof is het bij Moslims gebruikelijk om een overledene zo snel mogelijk – en bij voorkeur zonder kist – te begraven. Als het lichaam in het graf is gelegd, wordt boven het hoofd met plankjes of met een steen een afdakje gemaakt, zodat het hoofd niet direct met aarde wordt bedekt.
In Oosterse landen is de begrafenis meestal binnen 24 uur, maar in Nederland schrijft de wet voor dat er minimaal 36 uur tussen het tijdstip van overlijden en de begrafenis moet liggen. De overledene moet zo snel mogelijk worden begraven, omdat een dode lijdt zolang hij tussen de levenden is. De mannen uit de familie dragen het lichaam op een baar of in een kist naar de begraafplaats. Volgens een oude traditie dragen zoveel mogelijk mannen uit de gemeenschap het lichaam allemaal een klein stukje richting graf, waarbij in een vast tempo wordt gelopen. Bij het graf aangekomen wordt het lichaam uit de kist getild en in een graf (eventueel met bekisting) gelegd, met het gezicht in de richting van Mekka. De lijkwade wordt aan het hoofd en de voeten losgemaakt. Vervolgens strooien alle aanwezigen drie handen met aarde in het graf terwijl ze de bede “Hiervan schiepen wij u, Wij deden u hierin terugkeren, Hieruit zullen wij u weer doen opstaan op de Laatste Dag” uitspreken. Tot slot gooien de directe nabestaanden met de hand aarde in het graf onder het uitspreken van een gebed over de hereniging met de aarde waaruit de dode weer zal opstaan.
Oorspronkelijk zijn vrouwen uitgesloten van deelname aan een begrafenis, maar zeker in Nederland zijn bij meer liberale moslims vrouwen wel welkom bij een teraardebestelling. Samen met de kinderen staan ze op een afstand en kijken toe hoe de mannen de overledene begraven. Bron: Monuta